مهرخوبان

یادداشت های فتحی

مهرخوبان

یادداشت های فتحی

مهرخوبان
پنجشنبه, ۲۷ شهریور ۱۳۹۳

40 حدیث امام رضا (ع)

 

چهل حدیث گهر بار از حضرت امام رضا علیه السلام :

 

 

{روز بیست‏ وسوم ذیقعده : سال دویست ‏وسه به قولى شهادت حضرت رضا علیه السّلام واقع شده و زیارت آن حضرت از نزدیک و دور مستحبّ است.

 

 

سیّد ابن طاووس در کتاب « اقبال» گفت که در بعضى از کتابهاى علماى شیعه غیر عرب‏(رضوان اللّه علیهم) دیدم که مستحبّ است مولایمان حضرت رضا(درود خدا بر او) در روز بیست‏ وسوم از ماه ذى القعده از نزدیک و دور زیارت شود،به بعضى از زیارتهاى معروف، یا به آنچه که همانند زیارت باشد از روایاتى که در این باب رسیده است.} نقل از مفاتیح الجنان.

 

 

علاقمندان و دوستداران آن حضرت سعی دارند در این روز خود را به مشهد مقدس برسانند و فضیلت این زیارت عظیم را دریابند. خداوند نصیب همه ما بفرماید.

 

 

**************************************

 

 

1ـ سه ویژگى برجسته مومن

 

 

لایکـون المـومـن مـومنـا حتـى تکـون فیه ثلاث خصـال :

 

 

 1ـ سنة من ربه    2ـ وسنة من نبیه.     3ـ و سنة من ولیه.

 

 

فـاما السنة مـن ربه فکتمان سـره. و امـا السنة من نبیه فمـداراة  الناس . و امـا السنة مـن ولیه فـالصبـر فـى البـاسـاء و الضـراء.

 

 

مـومـن , مـومـن واقعى نیست, مگـر آن که سه خصلت در او بـاشــد:

 

 

سنتـى از پـروردگـارش و سنتـى از پیـامبـرش و سنتـى از امـامـش.

 

 

اما سنت پروردگارش , پـوشاندن راز خود است, اما سنت پیغمبرش , مدارا و نرم رفتارى با مردم است, اما سنت امامـش صبر کردن در زمان تنگدستـى و پریشان حالى است.

 

 

**************

 

 

2ـ پـاداش نیکـى پنهانـى و سزاى افشـا کننـده بــدى

 

 

الـمستتر بـالـحسنه یـعـدل سبعین حسنه, و المذیع بالسیئه مخذول, و المستتر بالسیئه مغفور له.

 

 

پنهان کننده,کار نیک (پاداشش) برابر هفتاد حسنه است, و آشکار کننده کار بد سـر افکنـده است, و پنهان کننـده کـار بـد آمـرزیـده است.

 

 

**************

 

 

3ـ نظافت

 

 

من اخلاق الانبیاء التنظف.

 

 

از اخلاق پیـامبـران, نظافت و پـاکیزگــى است.

 

 

**************

 

 

4ـ امین و امیـن نمـا

 

 

لـم یخنک الامیـن و لکـن ائتمنت الخــائن.

 

 

امین به تو خیانت نکرده(و نمى کند) و لیکن ( تو ) خائن را امین تصور نموده اى.

 

 

**************

 

 

5 ـ مقام برادر بزرگتر

 

 

الاخ الاکبر بمزلة الاب.

 

 

برادر بزرگتر به منزله پدر است.

 

 

**************

 

 

6ـ دوست ودشمن هر کس

 

 

صدیق کل امرء عقله و عدوه جهله.

 

 

دوست هرکس عقل او, و دشمنش جهل اوست.

 

 

**************

 

 

7ـ دوستى با مردم

 

 

التودد الى الناس نصف العقل.

 

 

دوستى با مردم, نیمى از عقل است.

 

 

**************

 

 

8ـ بدى قیل و قال

 

 

ان الله یبغض القیل والقـال واضـاعة المـال و کثـرة السـوال.

 

 

به درستى که خداوند,داد وفریاد وتلف کردن مال و پرخواهشى را دوشمن مى دارد.

 

 

**************

 

 

9ـ ویژگی هاى دهگانه عاقل

 

 

لا یتـم عقل امـرء مسلـم حتـى تکون فیه عشر خصـال : الخیــر منـه مـامــول. و الشر منه مامـون. یستکثر قلیل الخیر من غیره, و یستقل کثیر الخیر مـن نفسه. لا یسام من طلب الخـوائج الیه, و لا یمل مـن طلب العلـم طول دهره. الفقرفى الله احب الیه من الغنى و الذل فى الله احب الیه مـن العز فى عدوه. و الخمـول اشهى الیه من الشهرة.   ثـم قال (ع) العاشرة و ما العاشرة ؟    قیل له: ما هى؟ قال(ع): لایرى احدا الا قال: هو خیر منى و اتقى.

 

 

عقل شخص مسلمـان تمـام نیست, مگر ایـن که ده خصلت را دارا بـاشـد:   1ـ از او امید خیر باشد.

 

 

2ـ از بدى او در امان باشند.  3ـ خیر اندک دیگرى را بسیار شمارد.  4ـ خیر بسیار خود را اندک شمارد.  5ـ هـر چه حـاجت از او خـواهنـد دلتنگ نشـود.  6ـ در عمر خود از دانش طلبى خسته نشود.   7ـ فقـر در راه خـدایـش از تـوانگـرى محبـوبتـر بـاشــد.  8ـ خـوارى در راه خـدایـش از عزت بـا دشمنـش محبـوبتـر بـاشــد. 9ـ گمنـامـى را از پـر نـامـى خـواهـانتـر بـاشـد.  10ـ سپس فـرمـود: دهمى چیست و چیست دهمى ؟ به او گفته شـد: چیست؟ فـرمـود:   احـدى را ننگـرد جز ایـن که بگـویـد او از مـن بهتـر و پـرهیز کـارتـــر است.

 

 

**************

 

 

10ـ نشانه سفله

 

 

سئل الـرضـا (ع) عن السفله فقـال (ع ) :  من کان له شىء یلهیه عن الله.

 

 

از امام رضا(ع) سوال شد: سفله کیست؟   فـرمـود: آنکه  چیزى دارد که از ( یـاد) خـدا بـازش دارد.

 

 

**************

 

 

11ـ ایمان, تقوا و یقین

 

 

ان الایمان افضل من الاسلام بدرجة, والتقـوى افضـل مـن الایمان بدرجة ،  و لم یعط بنوا آدم افضل من الیقین.

 

 

ایمان یک درجه بالاتر از اسلام است, و تقوا یک درجه بالاتر از ایمان است و به فـرزنـد آدم چیزى بـالاتـر از یقیـن داده نشده است.

 

 

**************

 

 

12ـ میهمانى ازدواج

 

 

مـن السنة اطعام الطعام عند التزویج.

 

 

اطعام و میهمـانـى کـردن بـراى ازدواج از سنت است.

 

 

**************

 

 

13ـ صله رحم با کمترین چیز

 

 

صل رحمک و لـو بشربة من الماء و افضل مـا توصل به الـرحـم کف الاذى عنها.

 

 

 پیوند خـویشـاوندى را بر قرار کنید گر چه با جرعه آبى باشد, وبهترین پیوند خـویشـاونـدى ,خـود دارى از آزار خـویشـاونـدان است.

 

 

**************

 

 

14ـ سلاح پیامبران

 

 

عن الـرضـا(ع) انه کـان یقـول لاصحـابه: علیکم بسلاح الانبیاء     فقیل: و ما سلاح الانبیاء؟  قال: الدعاء.

 

 

حضـرت رضا (ع) همیشه به اصحاب خـود مـى فـرمود: بر شما باد اسلحه پیامبران, گفته شـد : اسلحه پیـامبـران چیست؟ فـرمـود: دعا.

 

 

**************

 

 

15ـ نشانه هاى فهم

 

 

ان من علامات الفقه: الحلم و العلم , و الصمت باب من ابواب الحکمه ان الصمت یکسب المحبة , انه دلیل على کل خیر.

 

 

از نشانه هاى دیـن فهمـى, حلـم و علم است, و خاموشى درى از درهاى حکمت است. خـامـوشـى و سکـوت, دوستـی آور و راهنمـاى هـر کـار خیرى است.

 

 

**************

 

 

16ـ گوشه گیرى وسکوت

 

 

یاتـى علـى الناس زمـان تکون العافیة  فیه عشرة اجزاء: تشعه منها فى اعتزال الناس و واحد فى الصمت.

 

 

زمانى بر مردم خواهدآمد که درآن عافیت ده جزءاست که نه جزء آن درکناره گیرى از مردم و یک جزء آن در خاموشى است.

 

 

**************

 

 

17ـ حقیقت توکل

 

 

سئل الـرضـا(ع) : عن حـد التـوکل؟ فقـال(ع): ان لاتخـاف احـدا الاالله.

 

 

از امام رضا (ع) از حقیقت تـوکل سـوال شـد. فرمـود: این که جز خدا از کسـى نترسى.

 

 

**************

 

 

18ـ بدترین مردم

 

 

ان شـر النـاس مـن منع رفـده و اکل وحـده و جلـد عبـده.

 

 

به راستـى که بـدترین مردم کسى است ک یاری اش را (از مردم) باز دارد و تنها بخورد و زیر دستش را بزند.

 

 

**************

 

 

19ـ دروغگو را مروت نیست

 

 

لیـس لبخیل راحة, و لا لحسـود لذة ، و لا لملـوک وفـاء ولا لکذوب مــروة.

 

 

 بخیل را آسایشى نیست و حسود راخوشى و لذتى نیست و زمامدار را وفایى نیست و دروغگو را مروت و مردانگى نیست .

 

 

**************

 

 

20ـ دست بوسى نه

 

 

لا یقبل الـرجل یـد الـرجل , فـان قبلة یـده کـالصلاة له.

 

 

کسى دست کسى را نمى بوسد, زیرا بوسیدن دست او مانند نماز خواندن براى اوست

 

 

**************

 

 

21ـ حسن ظن به خدا

 

 

احسـن الظن بالله, فان من حسـن ظنه بالله کان عنـد ظنه و من رضى بالقلیل من الرزق قبل منه الیسیر من العمل.   و من رضى بالیسیر من الحلال خفت موونته و نعم اهله و بصره الله دار الدنـیا و دواءهـا واخـرجه منها سـالما الى دارالسلام.

 

 

به خداوند خوشبین باش, زیرا هر که به خدا خوشبین باشد, خدابا گمان خـوش او همراه است, و هر که به رزق و روزى اندک خشنود باشد, خـداوند به کردار اندک او خشنود باشد , و هر که به اندک از روزى حلال خشنود باشـد, بارش سبک و خانـواده اش در نعمت باشد و خـداوند او را به دنیا و دوایـش بینا سازد و او را از دنیا به سلامت به دارالسلام بهشت رساند.

 

 

**************

 

 

22ـ ارکان ایمان

 

 

الایمان اربعه ارکان: التـوکل على الله, و الرضا بقضاء الله و التسلیم لامـر الله, والتفویض الى الله.

 

 

ایمان چهار رکن دارد:  1ـ توکل برخدا  2ـ رضا به قضاى خدا  3ـ تسلیم به امر خدا  4ـ واگذاشتن کار به خدا.

 

 

**************

 

 

23ـ بهترین بندگان خدا

 

 

سئل علیه السلام عن خیـار العبـاد؟ فقــال(ع) : الذیـن اذا احسنوا استبشروا, و اذا اساووا استغفروا ، و اذا اعطوا شکـروا, و اذا ابتلو صبروا, و اذا غضبوا عفوا.

 

 

از امام رضـا(ع) دربـاره بهتـریـن بنـدگـان سـوال شـد. 

 

 

فـرمـود: آنان که هر گاه نیکـى کنند خـوشحال شوند, و هرگاه بدى کنند آمرزش خـواهند, و هر گاه عطا شـوند شکر گزارند، و هر گاه بلا بینند صبر کنند, وهر گاه خشم کنند در گذرند.

 

 

**************

 

 

24ـ تحقیر فقیر

 

 

مـن لقى فقیـرا مسلما فسلم علیه خلاف سلامه على الاغنیاء ،  لقى الله عزوجل یـوم القیامة وهو علیه غضبان.

 

 

کسى که فقیر مسلمان را ملاقات نماید و بر خلاف سلام کردنش بر اغنیا بر او سلام کنـد, در روز قیامت در حالـى خـدا را ملاقات نمایـد که بـر او خشمگیـن بـاشـد.

 

 

**************

 

 

25ـ عیش دنیا

 

 

سئل الامام الرضا(ع): عن عیش الدنیا؟ فقال: سعة المنزل و کثرة المحبین.

 

 

از حضـرت امـام رضا (ع): دربـاره خـوشـى در دنیـا سـوال شـد. فـرمـــــود: وسعت منزل وزیادى دوستان.

 

 

**************

 

 

26ـ آثار زیانبار حاکمان ظالم

 

 

اذا کذب الولاة حبس المطر, و اذا جار السلطان هانت الدوله,واذا حبست الزکوة ماتت المواشى.

 

 

زمانـى که حاکمان دروغ بگویند باران نبارد, و چون زمامدار ستم ورزد, دولت, خـوار گردد. و اگر زکات امـوال داده نشود چهار پایان از بین روند.

 

 

**************

 

 

27ـ رفع اندوه از مومن

 

 

مـن فـرج عن مـومـن فـرج الله عن قلبه یـوم القیمة.

 

 

هر کس اندوه و مشکلى را از مومنى بر طرف نماید خداوند در روز قیامت انـدوه را از قلبش بر طرف سازد.

 

 

**************

 

 

28ـ بهترین اعمال بعد از واجبات

 

 

لیـس شـىء مـن الاعمـال عنـد الله عزوجل بعدالفـرائض افضل من ادخـال السرور على المومن.

 

 

بعد از انجام و اجبات, کارى بهتر از ایجاد خـوشحالى براى مومن, نزد خداوند بزرگ نیست.

 

 

**************

 

 

29ـ سه چیز وابسته به سه چیز

 

 

ثلاثة موکل بها ثلاثة : تحامل الایام على دوى الادوات الکاملة ، واستیلاء الحـرمان علـى المتقـدم فى صنعة, و معاداة العوام على اهل المعرفة.

 

 

سه چیز وابسته به سه چیز است:   1ـ سختـى روزگـار بـر کسـى که ابزار کـافـى دارد,   2ـ محـرومیت زیـاد بـراى کسـى که در صنعت عقب مـانـده بـاشـد,  3ـ و دشمنى مردم عوام با اهل معرفت.

 

 

**************

 

 

30ـ میانه روى و احسان

 

 

علیکم بالقصد فى الغنى و الفقر, و البر من القلیل و الکثیر، فان الله تبارک و تعالـى یعظم شقة التـمرة حتـى یـاتـى یـوم القیمة کجبل احـد.

 

 

بر شما باد به میانه روى در فقـر و ثروت, ونیکى کردن چه کم و چه زیاد, زیرا خـداوند متعال در روز قیامت یک نصفه خرما را چنان بزرگ نمایـد که ماننـد کـوه احد باشد.

 

 

**************

 

 

31ـ دیدار و اظهار دوستى با هم

 

 

تزاوروا  تحـابـوا ، و تصـافحـوا و لا تحـاشمـوا.

 

 

به دیدن یکدیگر روید تا یکدیگر را دوست داشته باشیدو دست یکدیگر رابفشارید و به هم خشم نگیرید.

 

 

**************

 

 

32ـ راز پوشى در کارها

 

 

علیکـم فى امورکـم بالکتمان فـى امور الدین و الدنیا ، فانه روى ( ان الاذاعه کفر ) و روى (المذیع و القاتل شریکان) و روى (ما تکتمه مـن عدوک فلا یقف علیه ولیک).

 

 

بـر شمـا بـاد به راز پـوشـى در کـارهـاتـان در امـور دیـن و دنیـا. روایت شده که (افشاگرى کفر است) و روایت شده (کسى که افشاى اسرار مـى کند با قاتل شـریک است) و روایت شـده که (هـر چه از دشمـن پنهان مـى دارى, دوست توهم بر آن آگاهى نیابد)

 

 

**************

 

 

33ـ پیمان شکنى و حیله گرى

 

 

لا یعدم المـرء دائرة السـوء مع نکث الصفقة , و لا یعدم تعجیل العقــوبه مع ادراء البغى.

 

 

آدمى نمى تـواند از گردابهاى گرفتارى با پیمان شکنى رهایى یابد, و از چنگال عقـوبت رهـایـى نـدارد کسـى که بـا حیله به ستمگـرى مـى پــردازد.

 

 

**************

 

 

34ـ برخورد مناسب با چهار گروه

 

 

اصحب السلطان بـالحذر, و الصـدیق بـالتـواضع , والعدو بـالتحـــرز ، و العامة بالبشـر.

 

 

با سلطان و زمامـدار با تـرس و احتیاط همراهى کن , وبا دوست با تواضع ، و با دشمـن بـا احتیـاط, و بـا مـردم بـا روى خـوش .

 

 

**************

 

 

35ـ رضایت به رزق اندک

 

 

من رضى عن الله تعالى بالقلیل من الرزق رضى الله منه بالقلیل من العمل

 

 

هر کـس به رزق و روزى کم از خدا راضى باشد, خداونداز عمل کم او راضى باشد.

 

 

**************

 

 

36ـ عقل و ادب

 

 

العقل حباء مـن الله, والادب کلفة ،  فمن تکلف الادب قدر علیه, و مـن تکلف العقل لـم یزد بذلک الا جهلا.

 

 

عقل , عطیه و بخششى است از جانب خدا, و ادب داشتن, تحمل یک مشقت است, و هر کـس با زحمت ادب را نگهدارد, قادر بر آن مى شود, اما هر که به زحمت بخواهد عقل را به دست آورد جز بـرجهل او افزوده نمـى شود.

 

 

**************

 

 

37ـ پاداش تلاشگر

 

 

ان الذى یطلب من فضل یکف به عیاله اعظم اجرا من المجاهد فى سبیل الله.

 

 

به راستى کسى که در پى افزایش رزق و روزى است تا با آن خانواده خود رااداره کنـد, پـاداشـش از مجـاهـد در راه خـدا بیشتر است.

 

 

**************

 

 

38ـ به پنج کس امید نداشته باش

 

 

خمـس مـن لـم تکـن فیه ، فلاتـرجـوه لشـىء مـن الـدنیـا و الاخـرة: من لم تعرف الوثاقة فى ارومته , و الکرم فى طباعه, والرصانة فى خلقه, والنبل فى نفسه ، وا لمخافه لربه .

 

 

پنج چیز است که در هر کس نباشد امید چیزى از دنیا و آخرت به او نداشته باش:

 

 

1ـ کسى که درنهادش اعتماد نبینى.

 

 

2ـ و کسى که در سرشتـش کرم نیابـى,

 

 

3ـ و کسـى که در آفرینشـش استـوارى نبینى,

 

 

4ـ و کسى که در نفسش نجابت نیابى,

 

 

5ـ و کسى که از خدایش ترسناک نباشد.

 

 

**************

 

 

39ـ پیروزى عفو و گذشت

 

 

مـا التقت فئتـان قط الا نصـر اعظمهمـا عفـوا.

 

 

دو گروه با هم رو به رو نمى شوند , مگر این که نصرت و پیروزى با گروهى است که عفو و بخشش بیشترى داشته باشد.

 

 

**************

 

 

40ـ عمل صالح و دوستى آل محمد

 

 

لاتدعوا العمـل الصالـح و الاجتهاد : فى العبادة اتکالا على حب آل محمد (ص) ، و لا تدعوا حب آل محمـد(ص) لامرهـم اتکـالا علـى العبـادة ،  فـانـه لایقـبل احـدهـمـا دون الاخر.

 

 

مبادا اعمال نیک را به اتکاى دوستى آل محمد(ص) رها کنید , مبادا دوستى آل محمد(ص) را به اتکاى اعمال صالح از دست بدهید, زیرا هیچ کدام از ایـن دو , به تنهایى پذیرفته نمى شود.

 

 

************** **************

 

 

پى نوشت ها:

 

 

1 ـ اصـول کـافـى, ج 3,ص 339 و تحف العقـــول, ص 442. /2 ـ اصول کافى,ج 4,ص 160. /3 ـ تحف العقول, ص 442. /4 ـ همان, ص 442.  /5 ـ همان, ص 442.  /6 ـ همان, ص 443.  7 ـ همان, ص 443.  /8 ـ همان,ص 443.  /9 ـ تحف العقول , 443.  /10 ـ تحف العقول, ص 442.  /11ـ همان,ص 445.  /12ـ همان,ص 445. / 13ـ تحف العقول,ص 445.  /14ـ اصـول کـافـى , ج 4,ص 214.  /15ـ همـان,ص 445.  /16ـ تحف العقول,ص 446.  /17ـ همان,ص 445.  /18ـ همان,ص 448. / 19ـ همان,ص 450.  /20ـ تحف العقول, ص 450.  /21ـ همان, ص 449.  /22ـ تحف العقول,ص 445. /23ـ همان,ص 445.  /24ـ عیون اخبار الرضا,ج 2,ص 52.  /25ـ بحارالانوار, ج 76,ص 152.  /26ـ همان,ج 73,ص 373.  /27ـ اصلو کافى, ج 3, ص 268.  /28ـ بحارالانوار, ج 78,ص 347.  /29ـ همان, ج 78,ص 345.  /30ـ همان,ج 78,ص 346.  31ـ بحارالانوار,ج78,ص 347.  /32ـ همان,ج 78,ص 347. / 33ـ همان,ج 78, ص 349.  /34ـ بحارالانوار,ج78,ص 356.  /35ـ بحـارالانـوار,ج 78,ص 357  /36ـ بحـارالانـوار,ج 78,ص 342.  /37ـ بحارالانوار,ج 78,ص 339.  /38ـ همـان,ج 78, ص339, و تحف العقـول, ص 446.  /39ـ همان, ج 78, 339.  /40ـ بحار الانوار,ج 78,ص 348.

 

 

از سایت شهید آوینی

۹۳/۰۶/۲۷

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی