بت پرستی مدرن
« فنگشویی » ؛ بتپرستی مدرن قرن 21
در تعریف فنگشویی آوردهاند؛ به معنای باد و آب است، یک فلسفه و فن باستانی در چین است و برای پیدا کردن دکوراسیون مناسب و چیدمان درست اشیا در ساختمانهای مسکونی، تجاری، باغ و غیره استفاده میشود تا بهترین اثر را بر سلامتی، شادی، موفقیت، هماهنگی و به طور کلی انرژی مثبت «چی» داشته باشد. البته امروزه به طور رسمی در چین فنگشویی را خرافات میدانند.
«اژدها» و «بودا» از نمادهای اصلی فنگشویی است. هنگامی که به برخی فروشگاههای عرضه محصولات فنگشویی مراجعه میکنیم، با این جملات روبهرو میشویم: «این اجناس باعث آمدن برکت به خانه شما میشود؛ این نشانها میتواند رابطه شما را با همسرتان بهتر کند؛ این مجسمه شبها روح خود را در اتاق به حرکت در میآورد و انرژی آن را عوض میکند»!
صاحب مغازهای در یکی از نقاط شمالی تهران، که به طور عمده نشانها و مجسمههای فنگشویی را به فروش میرساند، درباره فعالیتش میگوید: حدود 25 سال است که در کار فروش وسایل فنگشویی هستم و مردم به خوبی از این نمادها استقبال میکنند. بیشتر مشتریهایم را نیز خانمها تشکیل میدهند. وقتی از او درباره میزان اعتقادش به فنگشویی سؤال میشود در پاسخ میگوید: اعتقادی به فنگشویی ندارم و خرافهای بیش نیست! اما خانم دیگری که کنجکاوانه به صحبتهای ما گوش میداد با شور و هیجان خاصی میگوید: «خانم! فنگشویی حقیقت دارد، از زمانی که من در دکوراسیون خانهام تغییرات ایجاد کردم و از این مجسمهها استفاده کردم، زندگیام از این رو به آن رو شدهاست!» از او پرسیدم با فنگشویی کجا آشنا شدید پاسخ داد: در کلاس یوگا! مربی در خصوص نقش فنگشویی در تحول زندگی صحبت کرد و جزوهای هم برای آشنایی بیشتر به ما داد.
برخی برگزارکنندگان کلاسها با اینکه اعلام میکنند دارای مجوز هستند، فقط از افرادی که توسط آشناها معرفی شوند، ثبتنام میکنند!
بهراستی در فنگشویی چه چیزی مطرح است که اینچنین برخی افراد را مجذوب خود کرده است؟ برای درک بهتر موضوع مناسب است با برخی از نمادهای فنگشویی آشنا شویم.
در فنگشویی برای نشان دادن نحوه درست تقسیم انرژی از این نمادها استفاده میکنند:
«اژدها» سمبل انرژی؛
«ببر» دارای انرژی «یین» است؛
نشانه فلزی «لاکپشت» نیز نشان ثبات و استحکام قسمت پشتی زمین و بناست؛
«ققنوس سرخ» نیز در مقابل لاکپشت، حیوانی افسانهای بسیار فعال، به عنوان سمبل آسایش مادی در زندگی است.
سمبل های دیگر : «درنا» «اردک مندارین» «نماد دو ماهی» «نیلوفر آبی یا لتوس» «گل صدتومانی یا پونی» «پرتقال» «هلو» «صدف مارپیچ» «خمره» «وزغ سه پا» «کریستال کوارتز صورتی» ،
و بودا نیز از نمادهای اصلی فنگشویی است.
«مجید ابهری» عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و پژوهشگر آسیبهای اجتماعی در پاسخ به اینکه از منظر اسلامی باید چه رویکردی به فنگشویی داشت، بیان میدارد:
آثار مثبت محیط منظم، پاک و شاد بر روحیه انسان و رشد تعالی رفتار وی غیرقابل انکار است، با توجه به اینکه مکتب اسلام قبل از بروز پدیده فنگشویی تاکیدات مکرری بر پاک بودن محیط زندگی، تنوع آن، سادهزیستی و رعایت تعادل چیدمان در زندگی دستورات مؤکدی داشته است. تبلیغ فنگشویی به عنوان تاثیر مثبت بر خوشحالی و یا غم افراد مسئله جدیدی نیست و در واقع تکرار باورهای اسلامی در لباس و قالب دیگری است. پاک نگه داشتن محیط زندگی و تغییرات چیدمانی در آنها و استفاده از ابزار و وسایلی که نیاز واقعی به آنها وجود دارد و خودداری از خرید و نگهداری از وسایلی که مازاد احتیاج است، بیش از هزار سال پیش توسط ائمه(ع) مورد تأکید قرار گرفته است. درباره تأثیر سمبلهای فنگشویی در افراد، باید دانست که از نظر آسیبشناسی رفتاری، استفاده از مجسمههای زشت و بدشکل در ضمیر ناخودآگاه افراد اثر منفی گذاشته و حتی ممکن است باعث شباهت جنین انسان به آنها شود؛ بنابراین استفاده از اینگونه اشیا یعنی مجسمه «سر سگ»، «قورباغه» یا «موش» در محیط خانه فقط باعث اضطراب و دلهره کودکان میشود و هیچ نفع دیگری ندارد. دور شدن از باورهای اصیل باعث پناهبردن به این گونه طلسمها و خرافهها میشود؛ مثل مهره خوشبختی، مجسمه گشایش بخت و یا عروسک آورنده خواستگار! این گونه باورها صدها سال است که در جوامع منزوی شده است. . . . این بخشی از ناتوی فرهنگی است که میخواهد بین باورهای اصیل اسلامی و جوانان فاصله ایجاد کنند.
سیدکاظم موسوی، مدیر مؤسسه مطالعاتی روشنگر نیز با اشاره به اینکه فنگشویی از بطن اعتقادی بودا نشأت گرفته و نگاه الوهیتی ندارد، بیان میدارد:
در واقع فنگشویی بتپرستی مدرن است. در فنگشویی سادهزیستی تبلیغ میشود، در حالی که اسلام به ساده زیستی به عنوان اصلی اساسی نگاه کرده است، به طوری که سادهزیستی در سیره عملی رسول اکرم و ائمه(ع)، به طور نمونه در ساده غذا خوردن، ساده لباس پوشیدن، ساده معاشرت کردن با مردم به وضوح دیده میشود.