مهرخوبان

روزى رسول‏ خدا (صلّى اللّه علیه و آله) خطبه‏اى خواند 

( بعد از بیان فضیلت ماه مبارک رمضان و خصوصیات آن، دستور العمل های زیر در خطبه آمده)

1-  از پروردگارخود با نیّتهاى صادق، و دلهاى پاکیزه از گناه وصفات ناپسند، درخواست کنید که به شما براى روزه داشتن دراین ماه توفیق دهد.
2- و به شما براى تلاوت قرآن دراین ماه توفیق دهد.

3-  با گرسنگى و تشنگى در این ماه،تشنگى و گرسنگى‏ روز قیامت را به یاد آورید.

4-  به تهیدستان و مسکینان صدقه بدهید.
5-  بزرگسالان خود را تعظیم کنید.

6- به خردسالان مهربانى کنید.

7- با خویشان‏ خود پیوند واحسان کنید .

8- زبانهاى خود را از سخن حرام نگه دارید.

9- چشم‏هاى خود را از نگاه حرام فرو پوشید.

10- گوشهاى خود را از آنچه شنیدنش بر شما حلال نیست بازدارید.

11- با یتیمان مهربانى کنید، تا بعد از شما با یتیمان شما مهربانى کنند.

12- از گناهان خود به سوى خدا توبه کنید.

13- دستهاى خود را در اوقات نماز به دعا بردارید، زیرا وقت نماز بهترین ساعت هاست،خداوند در این اوقات به سوى بندگانش با رحمت نظر مى‏کند، اگر او را بخوانند پاسخ مى‏دهد، واگراو را ندا دهند لبیک مى‏گوید، واگر از او درخواست کنندعطا می کند.

14- همانا وجود شما در گرو اعمال شماست، پس آن را با آمرزش خواهى از خدا از گرو رها کنید.

15- پشت شما از گناهان سنگین شده،پس آن را با سجده‏ها ی طولانى سبک کنید. بدانید حق تعالى به عزّت و جلال خود سوگند یاد کرده،که نمازگزاران و سجده‏کنندگان در این ماه را عذاب ننماید، و آنان را در قیامت ازآتش دوزخ درامان دارد.

16- هرکس روزه‏دار مؤمنى را در این ماه افطار دهد،براى او نزد خدا ثواب آزاد کردن‏ بنده و آمرزش گناهان پیشین خواهد بود . . . . خود را ازآتش دوزخ دورکنید با افطار دادن روزه‏داران، گرچه به نصف دانه خرما، یا به یک جرعه آب باشد.

17- هرکه اخلاق خود را در این ماه نیکو کند، آسان و راحت از صراط بگذرد، در روزى که قدمها بر صراط می لغزد.

18- هرکه در این ماه بر زیر دستان خود آسان گیرد،خدا در قیامت حساب او را آسان می کند.

19- هرکه در این ماه شرّ خود را از مردم بازدارد،حق تعالى در قیامت خشم خویش را از او بازمی دارد .

20- هرکه در این ماه یتیمى را نوازش‏ کند،خدا در قیامت او را گرامى دارد.

21- هرکه در این ماه به خویشان خود صله و احسان کند، خدا در قیامت او را به مهر خود پیوند دهد، وهرکه از خویشان خود قطع کند، خدا در قیامت رحمت خود را از او بردارد.

22- هرکه در این ماه نماز مستحبی بجا آورد، خدا براى او برات‏ دوری از آتش دوزخ را می نویسد.

23- هرکه در این ماه نماز واجبى را ادا کند، خدا به او پاداش هفتاد نماز واجب را که در ماههاى دیگر خوانده‏ شود عطا نماید.

24- هرکه در این ماه بسیار صلوات بر من فرستد، خدا ترازوى عملش را سنگین گرداند، در روزى که ترازوهاى عمل سبک باشند .

25- هرکه در این ماه یک آیه از قرآن بخواند، پاداش کسى را دارد که در ماههاى دیگر قرآن را ختم کرده باشد.

26- به یقین در این ماه درهاى بهشت باز است، از خدا بخواهید آنهارا به روى شما نبندد.

27- به یقین در این ماه درهاى دوزخ بسته است، از خدا درخواست کنید آنها را به روى شما نگشاید.

28- شیاطین را در این ماه به زنجیر کشیده‏اند، از خدا بخواهید که آنان را بر شما چیره نسازد.

متن خطبه رسول خدا ( صلی الله علیه و آله)

پیامبراکرم ص در واپسین روزهای ماه شعبان خطبه ای درفضیلت ماه مبارک رمضان ایراد کردند و به خصوصیات این ماه اشاره کردند.متن و ترجمه این خطبه را از کتاب وسائل الشیعه مرورمی کنیم:

عَنِ الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وآله خَطَبَنَا ذَاتَ یَوْمٍ فَقَالَ:
أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَیَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَیَّامِ وَ لَیَالِیهِ أَفْضَلُ اللَّیَالِی وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ.
ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به سوی شما رو کرده است.
ماهی که نزد خدا، بهترین ماههاست و روزهایش بهترین روزها و شبهایش بهترین شبها و ساعتهایش بهترین ساعتهاست.
هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَى ضِیَافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ کَرَامَةِ اللَّهِ أَنْفَاسُکُمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ وَ نَوْمُکُمْ فِیهِ عِبَادَةٌ وَ عَمَلُکُمْ فِیهِ مَقْبُولٌ وَ دُعَاؤُکُمْ فِیهِ مُسْتَجَابٌ فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّکُمْ بِنِیَّاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ أَنْ یُوَفِّقَکُمْ لِصِیَامِهِ وَ تِلَاوَةِ کِتَابِهِ.
ماهی که در آن شما را به مهمانی خدا دعوت کرده اند و شما در آن از اهل کرامت خدا شده اید. نفسهای شما در آن ثواب تسبیح و ذکر خدا دارد و خواب شما ثواب عبادت.
اعمال شما در آن پذیرفته است و دعاهای شما مستجاب، پس، از پروردگار خویش با نیت های راستین و دلهای پاک، بخواهید که توفیق روزه این ماه و تلاوت قرآن در آن را به شما عنایت فرماید.
فَإِنَّ الشَّقِیَّ مَنْ حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْعَظِیمِ وَ اذْکُرُوا بِجُوعِکُمْ وَ عَطَشِکُمْ فِیهِ جُوعَ یَوْمِ الْقِیَامَةِ وَ عَطَشَهُ وَ تَصَدَّقُوا عَلَى فُقَرَائِکُمْ وَ مَسَاکِینِکُمْ وَ وَقِّرُوا کِبَارَکُمْ وَارْحَمُواصِغَارَکُمْ وَ صِلُوا أَرْحَامَکُمْ.
پس شقی و بدبخت، آن کسی است که در این ماه بزرگ، از آمرزش خدا بی بهره شود. در این ماه باگرسنگی و تشنگی خود، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را بیاد آورید. به فقیران و درماندگان کمک ویاری کنید.
به پیران و کهنسالان احترام و به کودکانتان ملاطفت و مهربانی نموده و با خویشاوندان رفت و آمد داشته باشید.
وَ احْفَظُوا أَلْسِنَتَکُمْ وَ غُضُّوا عَمَّا لَا یَحِلُّ النَّظَرُ إِلَیْهِ أَبْصَارَکُمْ وَ عَمَّا لَا یَحِلُّ الِاسْتِمَاعُ إِلَیْهِ أَسْمَاعَکُمْ وَ تَحَنَّنُوا عَلَى أَیْتَامِ النَّاسِ یُتَحَنَّنْ عَلَى أَیْتَامِکُمْ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ مِنْ ذُنُوبِکُمْ.
زبان خود را از گفتار ناشایست نگاه دارید. دیدگان خود را از دیدن ناروا و حرام بپوشانید و گوشهای خود را از شنیدن آنچه نادرست است، باز دارید. با یتیمان مردم مهربانی کنید تا بعد از شما با یتیمان شما مهربانی کنند. از گناهان خود به سوی خدا توبه و بازگشت کنید.
وَ ارْفَعُوا إِلَیْهِ أَیْدِیَکُمْ بِالدُّعَاءِ فِی أَوْقَاتِ صَلَاتِکُمْ‏فَإِنَّهَا أَفْضَلُ السَّاعَاتِ یَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِیهَا بِالرَّحْمَةِ إِلَى عِبَادِهِ یُجِیبُهُمْ إِذَا نَاجَوْهُ وَ یُلَبِّیهِمْ إِذَا نَادَوْهُ وَ یُعْطِیهِمْ إِذَا سَأَلُوهُ وَ یَسْتَجِیبُ لَهُمْ إِذَا دَعَوْهُ.
در اوقات نماز، دستهای خود را به دعا بردارید، زیرا که وقت نماز بهترین ساعتهاست و در این اوقات، حق تعالی با رحمت، به بندگانش می نگرد و اگر با او مناجات کنند، پاسخشان دهد و چنانچه او را ندا کنند لبیکشان گوید و اگر از او بخواهند عطا کند و چون او را بخوانند مستجابشان گرداند.
أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکُمْ فَفُکُّوهَا بِاسْتِغْفَارِکُمْ وَ ظُهُورَکُمْ ثَقِیلَةٌ مِنْ أَوْزَارِکُمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکُمْ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنْ لَا یُعَذِّبَ الْمُصَلِّینَ وَ السَّاجِدِینَ وَ أَنْ لَا یُرَوِّعَهُمْ بِالنَّارِ یَوْمَ یَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِینَ.
ای مردم! جانهایتان در گرو اعمال شماست. پس با طلب آمرزش از خدا، آنها را از گرو، خارج کنید. پشت شما از بار گناهان سنگین است، پس با طولانی کردن سجده ها، آن را سبک گردانید و بدانید که حق تعالی به عزت خود سوگند یاد کرده است که نمازگزاران و سجده کنندگان در این ماه را عذاب نکند و در روز قیامت آنها را از آتش دوزخ در امان دارد.
أَیُّهَا النَّاسُ مَنْ فَطَّرَ مِنْکُمْ صَائِماً مُؤْمِناً فِی هَذَا الشَّهْرِ کَانَ لَهُ بِذَلِکَ عِنْدَ اللَّهِ عِتْقُ نَسَمَةٍ وَ مَغْفِرَةٌ لِمَا مَضَى مِنْ ذُنُوبِهِ، قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَلَیْسَ کُلُّنَا یَقْدِرُ عَلَى ذَلِکَ فَقَالَ ص اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشَرْبَةٍ مِنْ مَاء.ٍ
ای مردم! هرکه از شما روزه دار مؤمنی را در این ماه افطار دهد، نزد خدا پاداش بنده آزاد کردن و آمرزش گناهان گذشته اش را خواهد داشت.
برخی از اصحاب گفتند: یا رسول الله! همه ما قادر به انجام آن نیستیم. حضرت فرمود: با افطار دادن روزه داران، از آتش جهنم بپرهیزید اگرچه به نصف دانه خرما و یا به یک جرعه آب باشد.
أَیُّهَا النَّاسُ مَنْ حَسَّنَ مِنْکُمْ فِی هَذَا الشَّهْرِ خُلُقَهُ کَانَ لَهُ جَوَازاً عَلَى الصِّرَاطِ یَوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ وَ مَنْ خَفَّفَ فِی هَذَا الشَّهْرِ عَمَّا مَلَکَتْ یَمِینُهُ خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ حِسَابَهُ وَ مَنْ کَفَّ فِیهِ شَرَّهُ کَفَّ اللَّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ یَوْمَ یَلْقَاهُ وَ مَنْ أَکْرَمَ فِیهِ یَتِیماً أَکْرَمَهُ اللَّهُ یَوْمَ یَلْقَاهُ.
ای مردم! هرکس اخلاق خود را در این ماه نیکو کند، از صراط، آسان بگذرد، آن روز که قدمها، بر آن بلغزد. هرکس در این ماه کارهای غلامان و مستخدمان خود را سبک گرداند، خدا در قیامت حساب او را آسان کند.
هرکس در این ماه از آزار رساندن به مردم خودداری کند، حق تعالی، روز قیامت،خشم خود را از او بازدارد.
هرکس در این ماه یتیم بی پدری را گرامی دارد، خدا او را در قیامت عزیز گرداند.
وَ مَنْ وَصَلَ فِیهِ رَحِمَهُ وَصَلَهُ اللَّهُ بِرَحْمَتِهِ یَوْمَ یَلْقَاهُ وَ مَنْ قَطَعَ فِیهِ رَحِمَهُ قَطَعَ اللَّهُ عَنْهُ رَحْمَتَهُ یَوْمَ یَلْقَاهُ وَ مَنْ تَطَوَّعَ فِیهِ بِصَلَاةٍ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بَرَاءَةً مِنَ النَّارِ وَ مَنْ أَدَّى فِیهِ فَرْضاً کَانَ لَهُ ثَوَابُ مَنْ أَدَّى سَبْعِینَ فَرِیضَةً فِیمَا سِوَاهُ مِنَ الشُّهُورِ.
هرکس در این ماه صله رحم کند و با خویشان بپیوندد، خدا او را در قیامت به رحمت خود واصل گرداند و هرکس در این ماه رابطه اش را با خویشان خود قطع کند،خداوند در قیامت رحمت خود را از او دریغ نماید.
هرکس در این ماه نماز مستحبی بپا دارد، خداوند او را از آتش جهنم برهاند و کسی که نماز واجبی بجا آورد، خداوند ثواب هفتاد نماز واجب در ماههای دیگر را به او عطا کند.
وَ مَنْ أَکْثَرَ فِیهِ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَیَّ ثَقَّلَ اللَّهُ مِیزَانَهُ یَوْمَ تَخِفُّ الْمَوَازِینُ وَ مَنْ تَلَا فِیهِ آیَةً مِنَ الْقُرْآنِ کَانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ فِی غَیْرِهِ مِنَ الشُّهُورِ.
هرکس در این ماه بسیار بر من صلوات فرستد، خداوند کفه سبک اعمال او را سنگین گرداند.
وهرکس که در این ماه یک آیه از قرآن تلاوت کند، ثواب کسی را دارد که در ماههای دیگر قرآن را ختم کرده باشد.
أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَبْوَابَ الْجِنَانِ فِی هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکُمْ أَنْ لَا یُغَلِّقَهَا عَنْکُمْ وَ أَبْوَابَ النِّیرَانِ مُغَلَّقَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکُمْ أَنْ لَا یُفَتِّحَهَا عَلَیْکُمْ وَالشَّیَاطِینَ مَغْلُولَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکُمْ أَنْ لَا یُسَلِّطَهَا عَلَیْکُمْ.
ای مردم! درهای بهشت در این ماه گشوده است، از پروردگار خود بخواهید که آنها را بر روی شما نبندد.
و درهای جهنم در این ماه بسته است، از خدا بخواهید که آنها را بر روی شما نگشاید.
شیاطین در این ماه در غل و زنجیرند. از خدا بخواهید که آنها را بر شما مسلط نگرداند.
****************************

امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود: برخاستم و عرض کردم رسول خدا برترین اعمال در این ماه چیست؟ فرمودند: ابا الحسن برترین اعمال در این ماه دورى گزیدن از حرامهاى خداى عزیز و بزرگ است. سپس گریه کرد. عرض کردم چرا گریه مى‏کنى، رسول خدا فرمود: على بخاطر حلال شمردن خون تو در این ماه است، گویا با تو هستم و تو براى پروردگارت نماز مى‏خوانى و بدبخت‏ترین اولین و آخرین، همانند «پى کننده شتر ثمود» ضربه‏اى به جلو سرت مى‏زند که موى صورتت با آنان رنگین مى‏شود.

امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود: عرض کردم: رسول خدا آیا در آن حال دینم سالم است؟ فرمود: آرى، دینت سالم است. سپس فرمود: على کسى که تو را بکشد مرا کشته و کسى که با تو دشمنى کند با من دشمنى نموده و کسى که به تو ناسزا بگوید، به من ناسزا گفته، زیرا تو مانند نفس من هستى روح تو از روح من و سرشت تو از سرشت من است، خداى عزیز و بزرگ مرا آفرید، تو را نیز آفرید و مرا برگزید و تو را، من را براى پیامبرى انتخاب نمود و تو را براى امامت اختیار کرد.

بنا بر این کسى که امامت تو را انکار کند پیامبرى من را انکار کرده. على تو وصى من، پدر فرزندانم، همسر دخترم و جانشین من در میان امتم در زندگى من و بعد از مرگ من هستى. امر تو امر من و نهى تو نهى من است. به کسى که مرا به پیامبرى برانگیخته و مرا بهترین مردم قرار داد، قسم مى‏خورم که تو حجت خدا بر خلق او و امین او بر رازش، و جانشین او در میان بندگانش مى‏باشى.»

منبع :ترجمه المراقبات ص 212تا 215